Last Updated on 7 juni 2025 by Satori de Ruijter
Oorzaken van overprikkeling
30 mogelijke oorzaken van overprikkeling. Overprikkeling is een verschijnsel waar steeds meer mensen last van hebben. Het betekent dat er meer prikkels binnenkomen dan je systeem op dat moment kan verwerken. Dat kan zich uiten in onrust, vermoeidheid, emotionele schommelingen of het gevoel compleet vol te zitten. Overprikkeling wordt vaak in verband gebracht met stress of burn-out, maar er zijn veel meer oorzaken. In dit artikel nemen we je mee langs 30 mogelijke bronnen van overprikkeling, inclusief korte toelichting. Je zult merken: het gaat niet alleen om negatieve dingen. Ook leuke, waardevolle ervaringen kunnen te veel zijn.
Mogelijke oorzaken van overprikkeling
Reizen en veel indrukken opdoen
Tijdens het reizen zie, hoor en ervaar je voortdurend nieuwe dingen. Je zintuigen staan open, en je brein krijgt nauwelijks rust om alles te verwerken.
Te veel geluid om je heen
Langdurige blootstelling aan lawaai, geroezemoes of muziek activeert je zenuwstelsel continu en maakt ontspanning moeilijk.
Fel of knipperend licht
TL-verlichting, schermlicht of flitsende beelden kunnen ongemerkt veel energie vragen van je systeem.
Te veel afspraken achter elkaar
Ook leuke activiteiten kunnen je uitputten als ze te dicht op elkaar gepland zijn, zonder ruimte om op te laden.
Multitasken
Telkens schakelen tussen taken vraagt veel van je brein. Het lijkt efficiënt, maar is vaak juist overprikkelend.
Onverwerkte emoties
Wat je wegdrukt, blijft energie kosten. Onderdrukte gevoelens kunnen je continu uit balans brengen
Spanning in relaties
Ruzie, afstand of onduidelijkheid in contact met anderen vergt veel innerlijke verwerking.
Sociale verplichtingen
Afspraken waar je niet op zit te wachten of waar je je moet aanpassen, kunnen mentaal en emotioneel uitputten.
Te veel schermtijd
Nieuws, berichten, video’s en sociale media bieden non-stop prikkels die moeilijk af te sluiten zijn.
Verantwoordelijkheid voor anderen
Zorgen voor kinderen, ouders of collega’s kan zwaar drukken, vooral als je jezelf vergeet.
Mogelijke oorzaken van overprikkeling
Perfectionisme
Altijd het beste willen doen of bang zijn om fouten te maken zorgt voor innerlijke druk.
Geen grenzen aangeven
Als je niet duidelijk bent over je grenzen, wordt je energie telkens weer aangeboord.
Verwachtingen van anderen
Wat anderen van je willen (of jij denkt dat ze willen), kan je natuurlijke ritme flink verstoren.
Overvolle agenda
Een dag zonder rustmomenten of witte ruimte leidt makkelijk tot uitputting.
Notificaties en meldingen
Een stroom aan piepjes, berichten en afleidingen houdt je continu alert.
Te weinig slaap
Zonder voldoende nachtrust raakt je systeem steeds gevoeliger voor prikkels.
Geen stilte of alleen-tijd
Altijd mensen om je heen hebben betekent dat je nooit volledig kunt resetten.
Verdriet of trauma
Oude pijn kan plots activeren en je systeem onbewust onder spanning zetten.
Fysieke overbelasting
Lang staan, tillen, sporten of haasten vraagt niet alleen van je lichaam, maar ook van je zenuwstelsel.
Overmatig moeten
Wanneer je dag gevuld is met ‘moetjes’, verlies je contact met je gevoel en ontspanning.
30 mogelijke oorzaken van overprikkeling
Eten overslaan of gehaast eten
Je lijf raakt ontregeld zonder voeding en rust tijdens het eten.
Chronische stress
Als stress te lang aanhoudt, raakt je zenuwstelsel overgevoelig en komt nauwelijks nog tot rust.
Negatieve media-invloeden
Slecht nieuws of heftige beelden kunnen meer impact hebben dan je denkt.
Prestatie- of deadline druk
Altijd iets moeten bereiken of afronden zet je lichaam in een voortdurende staat van paraatheid.
Veranderingen of onzekerheid
Nieuwe situaties of onduidelijkheid maken je waakzaam en alert.
Rommel of visuele chaos
Een drukke omgeving werkt door op je binnenwereld. Opruimen geeft letterlijk rust.
Constante zelfkritiek
Als je hoofd maar blijft praten over wat je niet goed doet, raak je vanzelf gespannen.
Niet durven stoppen
Altijd doorgaan en geen pauze nemen is een directe route naar overprikkeling.
Altijd ‘aan’ staan
Geen onderscheid meer maken tussen werk, privé, inspanning en ontspanning is funest.
Je eigen behoeften negeren
Als je continu bezig bent met anderen en jezelf vergeet, raakt je innerlijke balans zoek.
30 mogelijke oorzaken van overprikkeling
Conclusie: herkenning is de eerste stap
Zoals je ziet, zijn er talloze oorzaken van overprikkeling. Vaak gaat het om een optelsom: meerdere kleine factoren die samen te veel worden. De meest voorkomende bronnen zijn drukte, innerlijke stress, te weinig hersteltijd en geen duidelijke grenzen. Door je bewust te worden van jouw persoonlijke triggers, kun je eerder bijsturen, pauzeren en ruimte creëren.
Overprikkeling vraagt niet om harder werken, maar om zachter zijn. Voor jezelf. Voor je lijf. En voor je leven.
Lees ook deze gerelateerde artikelen
30 mogelijke oorzaken van overprikkeling, powered by Online-Tantra
Wil je dit artikel delen? Dat kan eenvoudig met deze knoppen:
Allemaal terechte punten Satori. Ik wil -vanuit eigen ervaring- als ‘oorzaak’ van overprikkeling toevoegen: aanleg. Ik durf nu te omarmen dat ik nu eenmaal anders ben dan anderen en minder goed tegen prikkels kan dan de meeste mensen. Waar anderen het bijvoorbeeld heerlijk vinden om de radio aan te hebben op werk word ik daar stapelgek van, en feestjes met hard pratende en nóg harder spelende muziek zijn voor anderen leuk, voor mij niet.
Accepteren dat ik in de basis nu eenmaal sneller geprikkeld ben en nooit of dat niveau van een ander hoef te komen is essentieel. Anders krijg ik een nieuwe strijd tegen mezelf om maar te healen, ontladen, steeds maar vechten tegen de stress – wat weer stress oplevert, lekker dan.
Acceptatie van mijn beperking is ware zelfliefde!
❤️❤️