Iemand helpen in een moeilijke tijd

Moeilijke tijden maken we allemaal wel eens mee. Tijden dat we te maken hebben met een verlies, met ziekte of tegenslag. Dat geeft soms veel pijn en verdriet. Dit artikel geeft iets aan van hoe ik denk dat je iemand in zo’n tijd zou kunnen helpen.


Verdriet

Iemand die het moeilijk heeftVerdriet is meestal een respons op een verlies. Dat kan zijn het verlies van een geliefde, van een levenswijze, van een gewaardeerde groep. Het is wat je voelt wanneer je wordt losgerukt van dat waar je van houdt. Je kunt om veel verschillende dingen verdriet hebben en rouwen: bijvoorbeeld om een liefde die je verloren hebt, maar ook om wat je verliest door ziekte of ouderdom. Je kunt treuren om je verlies in vertrouwen, of als je kinderen het huis verlaten. Of over de paden die je niet hebt bewandeld, de familie die je nooit gehad hebt, of zelfs om het lijden van de aarde, de natuur.

Mag het er zijn?

Voor sommigen is verdriet een zinloze uiting van pijn. Maar eigenlijk is het de erkenning van de kern van wat we waarderen. En door te erkennen wat we diep koesteren, kunnen we ook weten hoe we weer verder kunnen gaan. Op deze manier is verdriet ook beweging.

Maar verdriet speelt een essentiële rol in het ons los maken van eerdere gehechtheden. Het is de noodzakelijke stroom die we nodig hebben om ons naar onze volgende stappen te brengen. Zonder dit te kunnen en mogen ervaren kunnen we vast blijven zitten in dat deel van ons leven. Het kan soms zelfs het hele spectrum van ons gevoelsleven beperken.

Onderdrukking blokkeert álles

verdrietAls je je afsluit voor het verdriet, als dat er niet mag zijn, wordt het onderdrukt. En met het onderdrukken van het ene gevoel, is er een grote kans dat we álle gevoel onderdrukken. Liever helemaal niet voelen dan pijn voelen. Maar wat (lang) verborgen blijft, onderdrukt, weggestopt, kan niet veranderen, kan niet transformeren. Het wordt vastgezet, versteent, en soms vergeten. En daarmee wordt het niet opgelost, en vindt er geen heling plaats.

Verdriet is heling in beweging

Maar wanneer het verdriet (eindelijk toch) zichtbaar kan worden, wordt het blootgesteld aan nieuwe omstandigheden en begint het te bewegen. De tranen die langs je wangen stromen, maken de weg vrij voor het nieuwe. Ze bereiden je voor op nieuwe groei. Als je alles er uit hebt gehuilddan voelt dat ook inderdaad bevrijd. Dat kost soms wel wat tijd. Dus: verdriet is de uitdrukking van heling in beweging. Onderdruk het niet. Verdrink er ook niet in. Laat je tranen maar vloeien. Laat ze maar stromen naar het licht, naar de liefde. Tot je jezelf ook weer helemaal licht, levend en liefdevol voelt.

Wat kan je zélf doen als je een moeilijke tijd hebt

Je vindt hier verschillende artikelen over hoe je om kunt gaan met moeilijke omstandigheden, met pijnlijke ervaringen, stress, angst etc. Kijk bijvoorbeeld eens naar: Wat kan je doen als je een moeilijke tijd hebt.


Iemand helpen in een moeilijke tijd


Hoe help je níet

Als je iemand ontmoet die het moeilijk heeft, doet dat al snel een beroep op je gevoel iemand te willen helpen, ondersteunen. Zeker als het iemand is waar je van houdt, of waar je je in ieder geval betrokken bij voelt. En dat is prachtig. We kunnen er echt zó zijn voor elkaar! Verbinding in goede en lastige tijden, in vreugde en verdriet, heerlijk…

Je bedoelt het vast liefdevol en troostend. Maar wees je ervan bewust wat de ander als helpend zou kunnen ervaren, en wat misschien wel niet. Als je eerste woorden zinnen zijn als: “Het gaat wel over, het komt wel goed.” of ”Blijf er niet in hangen, neem verantwoordelijkheid voor je eigen geluk.” of  “Emoties zijn maar verhalen, laat je verhalen en gedachten los”…

Probeer niet gelijk iets “op te lossen”

Al is dat ook helemaal waar, misschien ga je dan toch te snel. Door gelijk iets op te willen lossen, geef je eigenlijk aan, dat het weg moet, dat het er niet mag zijn. Sowieso los je pijn en verdriet niet “even” op. En het is zelfs de vraag, of je dat wel zou moeten doen. Het leven IS pijn en fijn. Dat ontkennen heeft geen zin. Dat ervaren wel. Maar ook dat is wellicht niet de troost die je op dat moment zou moeten geven, niet één van de eerste dingen om te zeggen, want ook dat klinkt wellicht al téveel als oplossen, in dit geval door te relativeren.


Hoe help je wél

Afstemming en liefdevolle aanwezigheid…

Besef dat afstemming een eerste vereiste is. Zit de ander wel op jouw hulp te wachten? Wat heeft iemand van jou nodig? Kan je dat ook bieden? Als je niet kunt aanvoelen wat de ander nodig heeft, of als je simpelweg niet in staat (of bereid, dan kan/mag ook!) bent om aan de behoefte van de ander tegemoet te komen, gaat het niet werken tussen jullie.

Vergeet niet, dat het anders is als je zelf iets mee maakt, dan als je dat niet meegemaakt hebt, en als je zelf happy bent, lekker in je vel zit, zo’n ervaring nooit gehad hebt of al lang achter je gelaten hebt. Op het moment dat iemand er midden in zit, is de ervaring van de situatie soms heel heftig, overweldigend.

Het werkt vaak zoveel beter als je in eerste instantie náást iemand kunt staan, liefdevol aanwezig. Als je kunt zeggen: “Kom maar hier. Vertel je verhaal maar, ik luister naar je. Ik ben er en ik heb de tijd voor je. Huil maar, ik begrijp hoe moeilijk het nu voor je is. Het ís ook gewoon rot, het vált ook gewoon even niet mee. Ik sla een arm om je heen, geef je een knuffel en je mag er zijn, met al je pijn, verdriet, woede, gevoel van in de steek gelaten zijn, je afgewezen voelen, wat het ook is, het mag er allemaal zijn”

… maakt dat iemand zich gehoord voelt

Dan voelt iemand zich gehoord, gezien, begrepen en daardoor wérkelijk gesteund. Direct met al die wijsheden en goede raad aankomem geeft vaak de reactiet, kan hun reactie zomaar zijn: “ja, jij hebt makkelijk praten, het zal allemaal wel…” Sta even stil bij de vraag: wat heeft die ander nú nodig. Die goede raad, of die arm om hem/haar heen. Een oplossing of dat je zegt: “het is goed, wees maar gewoon zoals je nu even bent.”

Geef iemand ook de tijd, die nodig is om zijn/haar proces te doorlopen. Blijf naast de ander staan. Voor een buitenstaander lijkt iets soms lang te duren, maar er wordt niet voor niets gezegd: de tijd heelt alle wonden. Gun iemand dan ook die tijd.


Mogelijkheden en balans

En ja, soms heeft iemand op enig moment een zetje nodig. Het kan zeker zijn, dat iemand blijft “hangen”. Voel wel goed aan of het niet jouw eigen ongeduld is die maakt dat je “verder” wil. Het is allemaal niet zo zwart – wit. Het is niet dat je eerst alléén maar troostende woordjes vol begrip en compassie mag uiten, en dat je daarna pas met goede raad, tips etc. kunt komen. Jouw afstemming op de ander blijkt uit de balans die je weet te vinden tussen de verschillende manieren van iemand bijstaan.

Er is zoveel wat je kunt doen voor de ander los van / naast je wijsheden aan iemand te schenken.

  • Bel iemand eens vaker op, of nodig iemand uit. Degene die zich niet zo fijn voelt, ervaart soms een barrière om zelf contact op te nemen. Omdat hij/zij niet wil “zeuren” of klagen, het gevoel dat verdriet niet altijd welkom is, bang zijn zelf te emotioneel te worden voor een goed gesprek etc. Neem zelf dat initiatief, zelfs als je misschien een beetje onzeker bent over hoe dat aan te pakken. De uitnodiging “je mag me altijd bellen hoor” is heel lief, maar weet dat de ander vaak niet in staat is het eerste contact te leggen.
  • Niettemin, als het contact er eenmaal is, is het vervolgcontact wel degelijk beider keus en verantwoordelijkheid. Iemand die het moeilijk heeft kan op enig moment zeker ook zelf weer de stappen nemen die hij/zij nodig heeft, waaronder bijv. hulp en steun vragen als dat nodig is.
  • Moedig iemand aan zijn verhaal te vertellen, en als je dan luistert, helpt een actieve luisterhouding: geef aan dat je hoort wat er gezegd is, stel aanmoedigende / verdiepende vragen.
  • Als je voelt dat daar ruimte voor is, deel dan ook je eigen ervaringen. Pas daarbij wel op dat je de ander daar niet mee overloopt, dat het niet opeens helemaal jouw story wordt. Vertel wat jou geholpen heeft.
  • Laat de emoties van de ander voorbijgaan, plaats het tegen de situaties, weet dat sommige dingen die gezegd worden niet “waar” zijn, maar uitingen van onmacht, onzekerheid, pijn, etc. Laat het los, laat het gaan…
  • Als je geen woorden/acties weet om iemand te helpen, zeg dat dan gewoon. “Ik had je graag geholpen, maar kan de woorden daarvoor niet vinden, maar weet dat ik aan je denk.” Of “Als er iets is dat ik voor je kan doen, als het binnen mijn mogelijkheden ligt doe ik het graag.“
  • Stuur eens de titel op van een mooi boek, dat jou geholpen heeft, en vertel waarom. Of een gedicht, een mooie afbeelding.
  • Geef iemand een lekkere knuffel, neem de tijd om gewoon maar samen te zitten/zijn.
  • Nodig iemand uit om samen een wandeling te maken, een uitstapje, dagje sauna.
  • Geef eens een heerlijke massage.
  • Bied aan samen een (hart-)meditatie te doen, samen te ademen.
  • Om samen ook eens even gewoon maar stil te zijn.
  • En soms schud je iemand even door elkaar…

Natuurlijk zijn er nog veel meer dingen. Kortom, het zit niet allemaal in woorden, maar ook in wat je (samen) kunt doen. Waarschijnlijk weet je zelf nog veel meer te verzinnen.


Iemand helpen in een moeilijke tijd


Mee-leven is niet mee-lijden

Van “helper” word je dan meer ‘by-stander”, iemand die liefdevol, compassievol aanwezig is, met inlevingsvermogen, maar zonder er in meegezogen te worden. Zonder het iets van jou te maken.

Compassie, je betrokken voelen bij de ander, met de ander meeleven, betekent niet de eigenaar van of verantwoordelijk te worden voor de problemen van de ander. Jij hoeft niks te fixen, niks op te lossen. Degene die het moeilijk heeft, kan zich slachtoffer voelen, tekort gedaan, kan allerlei emoties hebben die misschien ook aan de jouwe raken. Maar stap daar niet in. Daarmee doe je niet alleen jezelf, maar ook de ander tekort.

Intieme relatie: de Loving touchLaat merken dat je er wil zijn, maar laat je niet nemen in  pijn of een andere emotie die niet van jou is. Dat herkennen, en beseffen waar jouw (oude) pijn geraakt wordt, wat je er van in jezelf herkent, dat jij je ook wel eens zo eens voelde/voelt of zo je zoiets ook zou kunnen doen of zeggen… Dat maakt dat je reacties waarschijnlijk beter aansluiten bij de situatie dan die anders zouden doen. Dus compassie, liefde, begrip, uitstralen, dat is zó belangrijk. Maar niet mee-lijden en dan de houding aannemen: “Het is allemaal van jou, daar kan/hoef/wil ik niets mee” is natuurlijk weer het andere uiterste.

Lees ook eens het artikel over Je hoeft niets te veranderen, toon wat compassie”


En wat is van jóu?

Vraag je intussen ook eens af, hoe dit voor jou is. Vind je het moeilijk om geconfronteerd te worden met dergelijk emotioneel gedrag? Raakt het (oude) pijn in jezelf, die je misschien liever niet voelt? Kan je zelf niet met die gevoelens/emoties omgaan? Heb je, bewust of onbewust, liever dat al dat moeilijke gedoe er niet is? Mag dat er wel zijn?

Soms roept iemands pijn of verdriet bij jou bepaalde gevoelens op. Bijv. schuldgevoel (had/zou ik iets anders moeten doen) of schaamte (ik ben zelf zo happy en hij heeft het zo moeilijk, oeps…). Het kan je ongeduld zijn (is het nou nog niet voorbij/verwerkt) of oordeel (nou zeg, van hem/haar had ik toch wel verwacht dat hij/zij er ‘beter’ mee om zou gaan). In dat geval ben je misschien wel meer bezig met de ander zodat jij dat zelf niet hoeft. Je wilt er misschien ook geen “last” van hebben, dus hoe eerder de ander alles verwerkt heeft, hoe beter het voor jou is. Gewoon happy en vrolijk verder leven, zonder al dat “sombere gedoe”.


Iemand helpen in een moeilijke tijd


Samen delen is samen helen

Iemand helpen in een moeilijke tijd… Het kan natuurlijk heel goed dat wat de ander doormaakt ook bij jou iets los maakt. En dat kan ook heel mooi zijn. Gedeelde smart is halve smart. Als je zelf iets soortgelijks hebt meegemaakt, voelen jullie elkaar misschien juist heel goed aan. Delen is helen, er zijn niet voor niets allerlei lotgenotengroepen e.d.!

samen delen samen helenZorg wel dat je het met jouw verhaal niet opeens overneemt, jouw eigen proces opeens de hoofdmoot wordt. Maar de ander de kans geven om ook jou te steunen, kan voor jullie beiden heel helend werken. Iemand die nu in een moeilijke periode zit, is zelf net zo goed iemand is die eigen ervaringen, wijsheid, tips en goede raad kan delen.

Samenvattend:

Iemand helpen in een moeilijke tijd: Zorg dat je naast iemand staat, dat je werkelijk luistert, dat je iemand de tijd geeft en dat je niet te snel met goede raad komt. Als je afgestemd bent, en als je respons vanuit je hart komt, zul je zeker kunnen voelen wat je op een bepaald moment het beste kunt doen om iemand werkelijk te helpen. En dan is dat soms simpeler dan je denkt.

Lees ook

Heling voor het hart

Niet leeg- of vollopen, maar overstromen

Feel good, always feel better

Wat kan je doen als je een moeilijke tijd hebt.


Iemand helpen in een moeilijke tijd, door Online Tantra

Iemand helpen in een moeilijke tijd

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *