Op eigen benen staan
Op je eigen benen staan is voor jezelf kunnen zorgen *). Op je eigen benen staan betekent m.i. verantwoordelijkheid dragen voor je eigen (on)geluk en dat je zelfstandig kunt functioneren in de maatschappij. Dat betekent m.i. echter niet dat je alles alleen -zonder hulp- zou moeten kunnen doen. Dat betekent ook niet dat je nooit afhankelijk bent van anderen. Niemand is volkomen onafhankelijk van anderen (bijvoorbeeld van de supermarkt, je (huis)baas). Zelfs de mensen die “off grid” leven zijn meestal best afhankelijk van (de hulpmiddelen van) anderen.
*) volgens het Nederlands woordenboek hoort “zonder hulp” erbij.
Op je eigen benen staan – wat is dat?
Op eigen benen staan is ook geen duidelijk begrip. Het is niet absoluut, alles staat of valt met de context waarin je het plaatst. Kan ik voor mezelf zorgen in Nederland? Ja, natuurlijk. Kan ik dat ook in de jungle of in de woestijn? Nee, absoluut niet. Kan ik voor mezelf zorgen na een zwaar ongeluk? Nou, dacht het niet. Kan ik dus op eigen benen staan? Nou dat hangt er dus maar vanaf.
Gangbare definitie
Op eigen benen staan is kunnen zorgen voor jezelf. Aanvullende elementen zijn m.i.:
- Verantwoordelijkheid dragen voor je eigen geluk én ongeluk (fijn en pijn).
- Zelfstandig kunnen functioneren in de maatschappij (context waarin je leeft).
- Een eigen referentiekader, een eigen mening hebben, eigen keuzes (kunnen) maken.
- Evenwichtige relaties hebben (familie, partner, baas).
Dat je dat allemaal zonder hulp zou moeten kunnen hoort er meestal ook bij. Een mindervalide in een rolstoel zou dan niet op eigen benen kunnen staan. Daar ben ik het dus niet mee eens. De nadruk bij “op eigen benen kunnen s taan” ligt dan letterlijk op de fysieke zelfstandigheid. Daarnaast wordt met op eigen benen ook financiële en materiële zelfstandigheid bedoeld. Er is echter meer.
Spirituele definitie
Al schrijvende kreeg ik steeds meer moeite met de gangbare definitie. Op eigen benen staan betekent voor mij ook een stuk “volwassenheid” op mentaal en emotioneel vlak. Op eigen benen staan heeft voor mij ook en misschien nog wel meer te maken met eigenheid, zelfvertrouwen en eigenwaarde. Spiritueel gezien sta je op eigen benen als je in je kracht staat, authentiek leeft, gecenterd bent, liefdevol aanwezig kunt zijn. Jezelf kunt ZIJN in de wereld. Dát is belangrijk!
Op eigen benen staan – hoe doe je dat?
Volwassen worden
De basis van op eigen benen staan is natuurlijk gewoon opgroeien tot een volwassene. Je wordt totaal hulpeloos geboren en met vallen en opstaan leer je. Je groeit groter, kan steeds meer dingen zelf. Er ontwikkelt zich een persoonlijkheid met normen en waarden. Je hebt een eigen mening, een opleiding, krijgt (meestal) een baan en creëert een eigen leefomgeving. Je komt financieel los van je ouders (verzorgers) en bouwt aan je eigen leven.
Een completer mens worden
Je staat voor het eerst (al wankelend) op eigen benen, en dat kan altijd steviger. Je kan leren wat je nog niet geleerd hebt in je jeugd. Vaak zijn we eenzijdig geconditioneerd in een bepaalde richting. Misschien kan je leren koken, misschien leer je (beter) omgaan met (je) geld. Leer jij hoe jij je staande kunt houden in een groep. Misschien kom je ook mentaal los en leer je om je eigen vragen te beantwoorden (en niet je vader te bellen). Aan de andere kant is om advies kúnnen vragen, en daar dan wel je eigen plan op trekken, ook een teken van zelfstandigheid.
Potentiële kwaliteiten ontwikkelen
Je kan kwaliteiten ontwikkelen die iedereen potentieel ter beschikking staan en zo een completer (onafhankelijker) mens worden. Bijvoorbeeld door als man te leren je emoties toe te laten (kunnen huilen), je hart te openen, te luisteren naar je intuïtie. Andere mannen hebben juist meer baat bij het verstevigen / uitbreiden van hun mannelijke kant (in bv een mannengroep). Vrouwen kunnen de meer mannelijke kwaliteiten ontwikkelen: focus, doelgerichtheid, daadkracht en rationaliteit om er maar een paar te noemen. Ook voor vrouwen is het fijn om (samen met andere vrouwen) alle aspecten van het vrouw zijn te leren voelen. De startpositie is niet zo belangrijk, wel dat een ieder kan uitgroeien tot een super compleet mens (skillset).
Je rugzakje leegmaken
Onze opvoeding en ervaringen hebben je gemaakt tot wat je nu bent. Helaas is de wereld niet onvoorwaardelijk en we hebben dan ook allemaal te maken gehad met (de pijn van) afkeuring en afwijzing. Als we als volwassene nog steeds geregeerd worden door onze (kind)overtuigingen en jeugdtrauma’s staan we nog niet echt op eigen benen. Je reageert automatisch op bepaalde situaties / gedrag / gebeurtenissen en dat maakt je tot een marionet van je verleden. Op eigen benen sta je als jij je bewust bent van je rugzakje (trauma’s) en daar bewust en liefdevol mee kunt dealen (en liefst leegmaken).
Een tijdje alleen zijn
Wanneer ben jij een langere tijd alleen geweest? Alleen reizend, alleen wonend? We zijn helemaal niet gewend om alleen te zijn. Als je alleen bent blijkt dat je echt helemaal verantwoordelijk bent voor hoe jij je voelt. Ongelukkig? Er is helemaal niemand om de schuld te geven. Echt, je merkt dat fijn en pijn helemaal bij jóu horen. Het helpt je ook te beseffen wat je echt wilt, en wat je mist in je leven. Het helpt je bewust te worden van wat je nog nodig hebt om op eigen benen te staan. Te beseffen ook wie je bent (zie ook later).
Je vrij maken van afhankelijkheid
Ik heb al gezegd, dat iedereen feitelijk wel afhankelijk is van anderen. Helemaal alleen, totaal onafhankelijk leven is nauwelijks mogelijk. Als je als volwassene echter (financieel, materieel, emotioneel, of seksueel etc.) helemaal afhankelijk bent van een ander/partner, dan sta je niet echt op eigen benen. En ondanks dat het 2020 is, staan veel relaties nog bol van de (traditionele) afhankelijkheid. De vrijheid van handelen is daarin ver te zoeken. Veel partners staan NIET op eigen benen. Werk aan de winkel dus.
Onafhankelijkheid overstijgen
Als (maatschappelijke) reactie op de (issues in de) traditionele, gesloten afhankelijkheidsrelatie leeft een toenemende groep (gescheiden) mensen nu alleen, zonder vaste relatie, helemaal vrij en onafhankelijk van anderen. Het probleem is echter, dat de mens een sociaal dier is en het ego naar vastigheid zoekt. Het gevolg hiervan is dat veel onafhankelijk levende singles de (vastigheid in de) intimiteit van verbinding missen (eenzaam zijn). Het verlangen naar een ander, naar verbinding, is zo groot dat veel van wat ze doen (bv. daten, groepsactiviteiten) in dit teken staat. Wees je bewust van je afhankelijkheid en overstijg die liefdevol.
Vrij en in verbondenheid leven
Op eigen benen staan is ook: de balans zoeken tussen alleen en samen ZIJN. De balans tussen vrijheid en verbinding. Ik heb er een apart artikel over geschreven: op je eigen benen staan in je relatie. Los en natuurlijk (tijdelijke) relaties kunnen aangaan en ook goed zorgen voor jezelf. Vrij zijn en toch in verbinding. Dát is wat iemand doet als hij/zij op eigen benen staat.
Spiritueel gezien sta je op eigen benen als je in je kracht staat,
authentiek leeft, gecenterd bent, liefdevol aanwezig kunt zijn.
Jezelf BENT
Jezelf leren kennen
Op eigen benen staan betekent een mooie balans zoeken in je (intieme) relatie(s). Deze relaties zijn ook de spiegel waarin jij jezelf kunt leren kennen. Zelfs als jij je rugzakje hebt leeg gemaakt valt er nog veel te doen. Er zijn zoveel overtuigingen en conditioneringen, waarvan jij je op zijn minst bewust moet zijn voordat jij je “eigen benen” überhaupt kent. De kracht van je overtuigingen is enorm. De stem van je ouders klinkt diep uit je door. Zo vader, zo zoon! Maar zijn dat je eigen benen? Is die mening echt van jou ,of papegaai je maar wat?
En sta jij bijvoorbeeld stevig op eigen benen in relatie tot je baas? Of pik je maar alles, om maar zeker te zijn van je salaris? Op eigen benen staan betekent, dat je een eigen mening hebt die je ook durft te uiten. Ook als dat niet zo gewaardeerd wordt. Wie ben je: wat sta je voor, waar ga je voor?
Durf te kiezen: zijn wie je bent
Ik zeg niet dat je alles wat je hebt meegekregen moet loslaten of 180 graden anders moet doen. Je culturele eigenheid is ook behoorlijk weerbarstig. Nee, het gaat erom dat jij zo authentiek mogelijk leeft. De persoonlijke groei zit hem in het afpellen van de ui van alle conditioneringen. Alle lagen liefdevol bekijken en beslissen of jij die nog nodig hebt. Of al die waarden, normen, regels nog wel bij je passen. Ontdekken wie je zelf bent (Jan Geurtz schreef er mooi over, zie hier). En durven kiezen om te zijn wie je bent.
Periodieke check doen
Het is heel gemakkelijk om het spoor even kwijt te raken. We zijn o zo geneigd mee te gaan in het (relationele) proces van afhankelijkheid. Dus is het goed om regelmatig stil te staan bij de vraag: “hoe sta ik er voor?”. Deze reality-check kan je zelf doen maar ik zie ook veel mannen en vrouwen dit in hun mannengroep of vrouwengroep (rode tent) inbrengen. Wat vinden jullie? Geef eens lekkere directe eerlijke feedback! Fijn om een antwoord te krijgen van vriend(inn)en.
Sta jij op eigen benen – contra indicaties
Onderstaand een aantal contra indicaties zoals ik die zie. Neem ze niet te letterlijk of normatief. Lees ze, en neem ze tot je, in relatie tot de vraag aan jezelf: sta ik op eigen benen?
Afhankelijk
Als iemand niet op eigen benen kan staan, dan merk je dat eigenlijk vrij snel. Die persoon heeft gewoon anderen nodig! De afhankelijkheid is duidelijk. Denk aan de klassieke taakverdeling in het huwelijk (man=geld, vrouw=verzorging). De belangrijkste afhankelijkheden liggen op het vlak van vaste taak- / rolverdeling, het hebben van een zelfstandig inkomen, en (de onmogelijkheid tot) eigen huisvesting. Vaak kan die afhankelijkheid best doorbroken worden (door patronen te doorbreken, te gaan werken, of een eigen plek te creëren). De niet gevoelde noodzaak, de ANGST voor het onbekende, of het niet kunnen om gaan met onzekerheid (om er maar drie te noemen) voorkomen echter dat je op eigen benen gaat staan (en blijft hangen bij/op de ander).
Behoeftig
Hoe mooi is het als twee mensen elkaar in vrijheid ontmoeten en tot een liefdevolle, gelijkwaardige uitwisseling komen. Helaas is het heel vaak zo, dat we iets van de ander willen. We willen bescherming, liefde, seks, (financiële) zekerheid, verzorging. De super behoeftige mens “verkoopt” zichzelf om aan zijn behoefte te voldoen. Hij/zij “pleased”, sluit onevenwichtige compromissen, of accepteert afhankelijkheid om maar te krijgen wat hij/zij zo hard nodig heeft. Om 0ver liegen en bedriegen maar niet te spreken.
Minderwaardig
Mensen met een laag zelfbeeld / eigenwaarde (minderwaardigheid complex) staan niet op eigen benen. Ze maken zich afhankelijk van anderen (zie behoeftigheid) om maar gezien te worden. Eigenwaarde is zo belangrijk om op eigen benen te staan. Zelfs als je dat feitelijk niet kan. Als je in je kracht staat, sta je altijd op eigen benen. Als jij je slachtoffer voelt, doe jij jezelf te kort. Niemand is minderwaardig, ook niet als je afhankelijk bent of hulp nodig hebt. EIGENWAARDE is alles.
Beïnvloedbaar
Sommige mensen zijn giga beïnvloedbaar. Flexibel zijn is natuurlijk prima, maar als je met alle winden mee waait, sta je natuurlijk niet echt op eigen benen. Op eigen benen sta je als jij een min of meer stabiel referentiekader hebt, een eigen mening hebt, in staat bent zelfstandig eigen keuzes te maken. Er is niks mis met om goede raad te vragen. Maar laat anderen niet jouw keuzes maken. Accepteer ook niet klakkeloos de keuzes van anderen als het over jou gaat. Luisteren, informatie tot je nemen en dan zelfstandig keuzes maken, zo sta je op eigen benen. ZELFVERTROUWEN laat je op eigen benen staan.
Klakkeloos aannemen
Hele volksstammen lopen achter hun leider(s) aan. Als makke schapen doen we precies wat ons gezegd wordt, wat hoort, wat geaccepteerd is. In het algemeen, maar ook binnen de (sub)culturen waarin we ons begeven. Is dat slecht? Och, het gaat niet om goed of slecht. Het gaat om het bewustzijn wat jij erop hebt. Als individu heb jij zo je eigen visie. Mensen die op eigen benen staan leven dáár naar.
Kinderlijk gedrag
Tja, wat is kinderlijk gedrag? Enerzijds moeten kinderen leren, anderzijds zijn ze (in het begin) volkomen onbewust van de risico’s en consequenties van hun handelen. Volwassenen die nog steeds onbewust blijven handelen kunnen ook nog niet op eigen benen staan. Bijvoorbeeld als je nog steeds je hand in het vuur steekt, of enorme risico’s neemt. Ook als je nauwelijks rekening houdt met anderen sta je m.i. niet echt op eigen benen. A-sociaal gedrag leidt niet echt tot evenwichtige situaties/relaties.
Conclusie?
Ik heb dit artikel niet geschreven om conclusies te trekken of te oordelen. Het heeft mij geholpen beter te beseffen, wat op eigen benen staan voor mij betekent. Wat mij betreft is een natuurlijke dosis afhankelijkheid helemaal oké. Graag voel ik me (en ben ik) ook heerlijk onafhankelijk. Maar het gaat verder. Ik wil vrij én in verbinding leven. Intieme relaties aangaan met anderen. Authentiek leven in contact met anderen, met de wereld. Echte liefde verbindt en mag wat mij betreft nooit een beperking (gevangenis) worden. Vrij zijn betekent echter niet, dat ik zo maar alles kan doen.
Living my dreams
Wat ik wel mag (van mezelf), kan en doe, is mijn eigen leven vormgeven. Zijn met de mensen die ik liefheb, die me inspireren. Leven vanuit mijn kern, groeien in liefde en bewustzijn. Leven vanuit mijn hart en kijken wat dat mij brengt. Leven vanuit mijn dromen en verlangens. Leven in het moment, heerlijk stevig op mijn benen. Mmmmm liefdevolle aanwezigheid, dáár ga ik voor.
Meer lezen / ervaren?
Artikelen
Op eigen benen staan in de relatie
De kracht van overtuigingen
In 7 stappen naar zelfvertrouwen
Jan Geurtz: verslaafd aan liefde (boekbespreking)
Online cursussen
Themacursus “Intimiteit begint bij jezelf”
Intimiteit met jezelf is intimiteit met anderen, met de wereld. Dan sta je in je kracht, ben je verbonden met de bron. Vanuit liefde, met eigenwaarde kan je alles aan. Soms heerlijk, soms moeilijk. Maar dat maakt niet uit. Diepe verbondenheid maakt je intens blij. Intimiteit is niet meer zo gewoon, we hebben het niet altijd geleerd. Meestal afgeleerd eigenlijk. Dus laat je terugvoeren naar intimiteit. Onbegrensd bewustzijn, tomeloze energie en onbevangen liefdevol.
Intimiteit begint bij jezelf. You better believe it.
Neem vandaag nog stappen naar meer happiness.
Breng NU meer intimiteit in je leven.
Themacursus “Leven met een open Hart”
Leven met een open hart, ja dat willen we eigenlijk allemaal wel. In ons hart zijn, liefde voelen. Maar er gebeurt zoveel om ons heen… Er zijn zoveel dingen die maken dat we niet open gaan, maar juist op slot. Soms voor even, soms voor langer. Ja, en als dat dan gebeurt…. Wat dan? Los je rugzakjes op, leer om te gaan met wat je in de weg zit om helemaal open, in contact met je hart, je liefde te zijn. In liefdevolle verbinding, in liefde voor jezelf en voor anderen zijn. Je liefde kunnen laten stromen terwijl je op je eigen benen blijft staan. Open je hart, doe deze cursus en je krijgt een scala aan (hart)meditaties die je daarbij weer helemaal op weg helpen.
Op eigen benen staan, powered by Solana en Satori